زهر یك عنكبوت، قاتل سلول های سرطانی پوست است
گوپا: كشف پپتیدهای مهم در زهر حیوانات كشنده، همیشه امكانپذیر نیست اما كشف آنها در حیواناتی مانند عقرب، مار و عنكبوت ها می تواند دانشمندان را قادر سازد تا داروهای جدیدی توسعه دهند.
به گزارش گوپا به نقل از ایسنا و به نقل از گیزمگ، اكنون گروهی از پژوهشگران در مطالعه اخیرشان دریافته اند كه زهر یك عنكبوت استرالیایی به نام" Atracidae" می تواند قاتل قوی سلول های "ملانوما"(melanoma) باشد.
ملانوما به تومور با منشاء سلول های ملانین دار گویند. این تومور بدخیم اصولا یك تومور پوستی است. این نوع سرطان به سرعت می تواند در بدن گسترش پیدا كند.
این تحقیق توسط دانشمندان موسسه تحقیقاتی "QIMR Berghofer" و "دانشگاه كوئینزلند"(University of Queensland) استرالیا انجام شده است.
دانشمندان طی این مطالعه با الهام از پپتیدهای موجود در یك عنكبوت برزیلی به نام "Acanthoscurria gomesiana" دریافتند كه پپتیدهای برخی عنكبوت ها می تواند در درمان بعضی بیماری ها موثر باشد.
پپتید عنكبوت برزیلی "Gomesin" نام دارد و دارای خواص ضد سرطانی است و از آنجائیكه سم عنكبوت استرالیایی مذكور هم حاوی یك پپتید با ماده شیمیایی مشابه است ازاین رو دانشمندان تصمیم گرفتند تا طی این مطالعه، آن را مورد بررسی قرار دهند.
"پـپتید "(peptide)، بسپار یا پلیمرهای كوچكی هستند كه از به هم پیوستن اسیدهای آمینه با ترتیب مشخصی و با پیوند پپتیدی تشكیل شده اند.
دكتر "ماریا ایكونوموپولو"(Maria Ikonomopoulou) پژوهشگر ارشد این مطالعه در این باره اظهار داشت: ما طی آزمایشات دریافتیم كه پپتید عنكبوت استرالیایی در كشتن و جلوگیری از گسترش سلول های ملانوما بسیار موثر است. علاوه بر این، پپتید این عنكبوت استرالیایی تاثیر مخربی بر روی سلول های سالم پوست هم ندارد. هنگامی كه ما پپتید عنكبوت استرالیایی را در سلول های ملانوما انسان آزمایش كردیم، این پپتیدها موفق به كشتن اكثریت آن سلول ها شدند. همینطور طی آزمایشات در موشها هم دریافتیم كه این پپتید روند رشد سلول های ملانوما در آنها را هم كاهش داده است.
نكته جالب توجه این است كه پپتید مذكور بر روی بیماری خاص "شیطان تاسمانی"(Tasmanian devil) هم اثرات مثبتی دارد. شیطان تاسمانی پستانداری كیسه دار است كه در جنگل های تاسمانی زندگی می كند. در گذشته این جانور در سراسر خاك استرالیا و تاسمانی یافت می شد، اما با ورود انسان ها نسل آن در استرالیا منقرض شد و واپسین نمونه های این جانور در نزدیك ۵۰۰ سال قبل از میان رفتند و تاسمانی، كه جزیره ای بسیار كوچكتر از استرالیا واقع در جنوب شرقی آن است، تنها منطقه ای شد كه آن ها در آن به بقا ادامه دادند.
شیطان تاسمانی با بدنی به اندازه یك سگ كوچك و وزنی كمتر از ۱۰ كیلوگرم بزرگترین كیسه دار گوشت خوار در جهان به حساب می آید كه تا ۹۰ سانتیمتر رشد می كند. این گوشتخواران اغلب به بیماری "تومور صورتی شیطان تاسمانی یا سرطان تاسمانی"(DFTD) مبتلا شده و از بین می روند. تومور صورتی شیطان تاسمانی گونه ای سرطان واگیردار و منتقل شونده است.
اولین نمونه های این بیماری در سال ۱۹۹۶ در تاسمانی ها دیده شدند. با گذشت سال ها، این بیماری تعداد خیلی از شیطان ها را نابود كرده است و سبب كاهش شدید در جمعیت آن ها شده است. نشانه های DFTD با پدید آمدن خراش هایی به دور دهان پیدا می شوند و بزودی تبدیل به تومورهای سرطانی می شوند كه همه صورت را می پوشانند و به دیگر نقاط بدن هم دست درازی می كنند. رشد تومور در تغذیه جانور تولید مشكل می كند و در انتها سبب مرگش می گردد. منشا تومورهای صورتی در "یاخته های شوان" است و پژوهشگران در تلاشند تا نه تنها با گسترش آن در بین جمعیت های محلی شیطان مقابله كنند، بلكه راهی برای درمانش بیابند.
طی این مطالعه دانشمندان سلول های تومورهای صورتی شیطان های تاسمانی را استخراج كرده و سپس آزمایش كردند تا دریابند چگونه این پپتید موفق به از بین بردن آنها شده است. همانطور كه این پپتید در كشتن سلول های ملانوما عملكرد فوق العاده ای داشت، در از بین بردن تومورهای صورتی شیطان تاسمانی هم عملكرد منحصر به فردی داشت.
در گام بعدی آزمایشات دانشمندان تصمیم گرفتند تا متوجه شوند آیا با تولید تغییراتی در تركیب شیمیایی این پپتید می توانند آن را قوی تر سازند یا خیر.
ایكونوموپولو در آخر اظهار داشت: هنگامیكه ما دو اسید آمینه خاص را در زنجیره پپتیدی تغییر دادیم، عملكرد این تركیب در تخریب سلول های "تومورهای صورتی شیطان تاسمانی" بهتر هم شد. با وجود اینكه تحقیق ما هنوز در مراحل اولیه است اما نتایج بسیار امیدوار كننده داشته است. ما امیدواریم كه بتوانیم در آینده توسط این تركیب یك درمان نوین برای بیماری ملانوما و تومورهای صورتی شیطان تاسمانی توسعه دهیم.
دانشمندان این مطالعه بر این باورند كه این كشف می تواند برای آنها انگیزه خوبی درباره مطالعه چگونگی تركیبات زیست فعال زهرها و تاثیر آنها نه تنها در درمان سرطان، بلكه بیماری های كبدی، چاقی و اختلالات مربوط به متابولیسم هم باشد.
این مطالعه در مجله "Scientific Reports and Cell Death" منتشر گردید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب