در گزارش گوپا مطرح شد؛
بررسی تغییرات خطوط ساحلی خلیج فارس با ماهواره
گوپا: مدیركل سنجش از دور سازمان فضایی ایران از اجرای پروژه پایش ماهواره ای تغییرات خطوط ساحلی خلیج فارس و دریای عمان با هدف شناسایی عوامل محیطی در تغییر میزان این پهنه آبی آگاهی داد.
مصطفی منصورپور در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: یکی از برنامه های سازمان فضایی ایران، پایش ماهواره ای وضعیت پهنه های آبی کشور است که در بازه های زمانی مختلف توسط کارشناسان اداره کل سنجش از دور انجام می گیرد.
وی افزود: به جرأت می توان گفت خلیج فارس مهمترین پهنه های آبی در خاورمیانه است که به دلیلهای گوناگون همچون وضع طبیعی و جغرافیایی، وجود منابع عظیم نفت و گاز و حضور همسایگان گوناگون در مجاورت آن، حائز اهمیت راهبردی است. در این راستا سازمان فضایی ایران، پایش ماهواره ای اکوسیستم خلیج فارس را در برنامه پایش ماهواره ای خود قرار داده است.
منصورپور با اعلان اینکه این پروژه از نیمه دوم سال ۹۸ شروع شده و بررسی تغییرات خطوط ساحلی خلیج فارس بر اساس داده های ماهواره ای همچون اهداف آن است، افزود: در مورد خلیج فارس آرشیو بسیار عظیمی از داده های ماهواره ای طی ۱۰ سال قبل جمع آوری شده و شناسایی این تغییرات و بررسی خطوط ساحلی نسبت به گذشته، اطلاعات ارزشمندی است که می تواند در اختیار مراجع ذی ربط قرار گیرد.
مدیرکل سنجش از دور سازمان فضایی ایران با اشاره به بررسی های انجام شده، اشاره کرد: مطابق داده های ماهواره ای تغییرات خطوط ساحلی اکوسیستم خلیج فارس هم در شمال خلیج و مرز سواحل ایران و هم در جنوب خلیج فارس دیده می شود که به عوامل مختلفی بستگی دارد.
وی با اشاره به اینکه در پایش ماهواره ای خلیج فارس و دریای عمان در اداره کل سنجش از دور سازمان فضایی پایش تغییرات در خطوط ساحلی و ساخت جزایر مصنوعی در سواحل جنوبی خلیج فارس دنبال می شود، اضافه کرد: همانطور که می دانید در دو سه دهه گذشته پروژه های گوناگون ساخت جزایر مصنوعی در خلیج فارس و دریای عمان توسط کشورهایی نظیر بحرین، کویت، امارات متحده عربی، قطر و … در حال انجام یا بهره برداری است که هر کدام از این جزایر به نوبه خود نتایج منفی زیست محیطی بر این دریای نیمه بسته دارند.
منصورپور افزود: همچون این اثرات سوء زیست محیطی می توان به از بین رفتن قسمتی از محیط زیست جانوری، تغییر مسیر جریانات آبی، تغییر الگوی جریانات جزر و مدی، افزایش ورود فاضلاب انسانی به آب ها و… اشاره نمود. در همین راستا اداره کل سنجش از دور با بهره گیری از سری داده های ماهواره ای سال ۱۳۶۴ و سال ۱۳۹۸ نقشه تغییرات خطوط ساحلی در جنوب خلیج فارس را تهیه کرد.
منصورپور افزود: برای سال ۶۴ از داده های ماهواره landsat و برای سال ۹۸ از تصاویر Sentinel-۲ استفاده شده است.
نمونه هایی از نقشه های تهیه شده به شکل زیر است:
پایش ماهواره ای پروژه ساخت نخل جبل علی
تصویر ماهواره ای لندست سال ۱۳۶۴ از ساحل امارات، پیش از پروژه ساخت نخل جبل علی
تصویر ماهواره ای Sentinel-۲A سال ۱۳۹۸ منطقه توریستی، تجاری، مسکونی نخل جبل علی
پایش ماهواره ای جزیره مرجان در منطقه راس الخیمه در کشور امارات متحده عربی
تصویر ماهواره ای لندست سنجنده TM سال ۱۳۶۴ محدوده جزیره مرجان راس الخیمه
تصویر ماهواره ای Sentinel-۲A سال ۱۳۹۸- جزیره مرجان- راس الخیمه
تصویر ماهواره ای لندست سنجنده TM سال ۱۳۶۴ از ساحل جنوب شرق بحرین
تصویر ماهواره ای Sentinel-۲A سال ۱۳۹۸- منطقه دره البحرین
تصویر ماهواره ای لندست سنجنده TM سال ۱۳۶۴ از ساحل شمال شرق قطر
تصویر ماهواره ای Sentinel-۲A سال ۱۳۹۸- قطر – راس لفان
وی اظهار داشت: یکی دیگر از عواملی که بر زیست گاه دریایی موثر است میزان کلروفیل A ناشی از رشد و تکثیر فیتوپلانکتون ها در آب است که افزایش بیش از اندازه آن می تواند بر زندگی سایر آبزیان تأثیر منفی داشته باشد. بعنوان نمونه تصاویر ماهواره ای در اردیبهشت ماه نشان دهنده افزایش غیرمعمول میزان کلروفیل A در جنوب جزیره قشم است.
منصورپور افزود: پارامتر دیگری که در اکوسیستم خلیج فارس پایش می شود، دمای سطح آب یا Sea Surface Temperature است.
وی با اعلان اینکه درجه حرارت سطح دریا عامل بسیار مؤثری در اقلیم جهانی و بررسی منابع غذایی است، اشاره کرد: نقشه های درجه حرارت سطح دریاها می توانند نقش مهمی در تعیین محل مناطق مناسب جهت تغذیه و تخم ریزی ماهی ها داشته باشند.
مدیرکل سنجش از دور سازمان فضایی ایران اضافه کرد: مهمترین پارامترهای شرایط رشد ماهی ها مانند عمق، سرما و تجمع مواد غذایی بوسیله تصاویر ماهواره ای قابل تشخیص می باشد. همین طور تجربیات نشان داده که برخی از انواع ماهی های باارزش از لحاظ تجاری، مانند ماهی سفید و ماهی تون، شدیداً به درجه حرارت آب وابسته هستند.
منصورپور اظهار داشت: نقشه های درجه حرارت سطح دریا از نقطه نظر اقلیم جهانی نیز حائز اهمیت هستند. جریان های دریایی و درجه حرارت سطح دریاها مستقیماً به همدیگر وابسته اند و مشاهدات سطح دریاها کمک مؤثری در پردازش داده های هواشناسی دارند و از آنجایی که بین درجه حرارت سطح دریا و میزان بارندگی همبستگی بالایی وجود دارد، داده دمای سطح آب می تواند در پیش بینی وضعیت بارش ها مورد استفاده قرار گیرد.
منبع: گوپا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب