ترویج علم در سال جهانی علوم پایه،
توسعه و ترویج علمی نیازمند ثبات برنامه ریزی است
به گزارش گوپا، رئیس مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران اعتقاد دارد ترویج علم باید از دوره مدرسه آغاز شود و ادامه این روند نیازمند آن است که سیاست های علمی به سرعت تغییر نیابد.
دکتر محمد عبداللهی در گفتگو با ایسنا، ترویج علم را یکی از موضوعات مهم برای همه کشورها دانست و اظهار داشت: در ابتدا ترویج علم تنها در دانشگاه ها بود و دانشمندان بگونه ای سخاغن می گفتند که تنها جامعه آکادمی آنها را درک می کرد و در اواخر دهه ۱۹۷۰ کشورها به مسئله ترویج علم پرداختند و تلاش کردند به روش های متعدد مبادرت به اشاعه علم کنند.
وی اظهار نمود: این روند به نقطه ای رسید که موضوعات علمی و شاخص هایی که برای ارزیابی دانشمندان تعریف می شد، بعنوان یکی از ابزار قدرت تلقی شد و از این زمان کشورهای مختلف، برنامه ریزی های زیادی در حوزه ترویج علمی داشتند.
عبداللهی با اشاره به اینکه این برنامه ریزی ها از مدارس آغاز می شد، افزود: تلقی بر این بود که اگر دانش آموزان به خوبی تربیت شوند، دانشجویان و محققان بهتری پرورش می یابند؛ ازاین رو برنامه ریزی آموزشی بگونه ای صورت گرفت که دانش آموزان در مدارس علم آموزی را فراگیرند و بعد در دانشگاه ها علم را تولید کنند و در این خصوص کشورهای مختلف سرمایه گذاری های هنگفتی کردند.
رئیس مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران، نمونه این کشورها را مالزی دانست که با راه اندازی یک پارک علم و فناوری در این کشور، دانش آموزان می توانند با قوانین علمی به صورت علمی آشنا گردند و تست کنند و اجرای این روند بگونه ای شده که خانواده دانش آموزان هم با علم آشنا شدند.
وی با اشاره به اینکه در یکصد سال قبل تنها عده محدودی آنرا درک می کردند، اضافه کرد: ولی ترویج علم باعث شد که علم از جانب عامه مردم مورد پذیرش قرار گیرد، ضمن آنکه باعث شد تا مردم در توسعه علمی از طرق مختلف همچون حمایت های مالی، مشارکت کنند.
عبداللهی، آکادمی ها، نشریات علمی، کتب درسی، برگزاری نمایشگاه های علمی و برگزاری رویدادهای علمی عامه فهم را از دیگر ابزارهای ترویج علم عنوان نمود و خاطرنشان کرد: نکته جالب اینجا است که استراتژی علمی در دنیا درحال متحد شدن است، به این مفهوم که کشوری در دنیا نیست که ادعا کند که شاخص هایی را برای ارزیابی علمی برای خودش تعریف کند. این رتبه بندی ها به صورت جهانی صورت می گیرد و یکی از این شاخص ها استفاده از "Social Media" است؛ چون که از راه این رسانه ها محققان می توانند به ترویج علم بپردازند.
عبداللهی تصریح کرد: آنچه که در ایران در این حوزه بعنوان یک خطر تلقی می شود، تغییر استراتژی ها است و این در شرایطی است که استراتژی های علمی ایران باید با استراتژی های علمی دنیا هماهنگ باشد و اگر از این استراتژی ها دوری نماییم، متضرر خواهیم شد. طبق آماری که از جانب معاون وزارت بهداشت انتشار یافته است، رشد علمی ایران کاسته شده است.
وی با اشاره به اینکه کاهش رشد علمی تنها منوط به انتشار مقاله نیست، افزود: این آمار، خبر خوبی نیست و هشداری برای ما به حساب می آید.
رئیس مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تکیه بر این که برای ترویج علم نیاز است تا از بهترین اساتید در حوزه های علمی استفاده شود، تصریح کرد: از جمله مراکزی که می توانند به مقوله ترویج علم بپردازند، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، موزه علوم و فناوری ایران و وزارت خانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
عبداللهی، انجمن های علمی را یکی دیگر از مراکز مؤثر در ترویج علم دانست و افزود: سرمایه گذاری هایی که سایر کشورها در این عرصه ها کرده اند، خیلی بیشتر از ایران بوده و تفاوت آنها با ما اینست که سیاستگذاری های حمایتی آنها از زمان مدارس شروع می شود و تا زمان دانشمند شدن فرد ادامه دارد.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران اعتقاد دارد که اگر سیاست های علمی در کشورها تدوین شود، به خوبی می توانیم دریابیم که در آینده بر روی چه فناوری سرمایه گذاری شود. این امر به حدی رسیده که حتی سازمان بهداشت جهانی دپارتمان علمی را راه اندازی کرده که با حضور محققان کشورها، بررسی می کند که در آینده بر روی چه دارویی سرمایه گذاری بیشتری کنند.
وی پیشنهاد کرد: برای توسعه علمی نیاز است تا به سرعت سیاست های علمی تغییر نیابد. از طرفی نقشه علمی کشور را داریم و باید از دانشگاه ها استعلام شود که چه میزان از این نقشه راه را اجرایی کرده اند و علل اجرایی نشدن بعضی از بخش های این نقشه راه چه بوده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب