استاد دانشگاه تهران مطرح كرد؛
پاسخ به ادعای خالی نبودن سدها و پایان ذخایر آب تهران تا اواخر تابستان
به گزارش گوپا، استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به ذخیره محدود سدها اظهار داشت: اگر مدیریت نشود و شهروندان صرفه جویی نکنند، محتمل است ذخایر آب را اواخر تابستان از دست بدهیم.
به گزارش گوپا به نقل از مهر، دکتر بنفشه زهرایی با اشاره به اینکه ریشه تنش آبی در کشور به ۲ عامل برمی گردد، اظهار داشت: یکی اینکه تحت اثر پدیده گرمایش جهانی و تغییر اقلیم و خشکسالی های متعدد، منابع آب در اختیار ما از نظر کیفی و کمی سیر نزولی داشته است. همینطور ما نتوانستیم رشد شهرها را متناسب با منابع طبیعی در اختیار خود تنظیم نماییم.
وی ضمن اشاره به توسعه تهران و برج سازی در این شهر اظهار داشت: حتی توسعه سطح شهر تهران هم از جنبه های مختلف رقم خورده است. وقتی منابع در اختیار ما درحال کاهش است و نیاز آبی جمعیت هم بالا رفته، طبیعی است تنش ها به حدی می رسد که قابل مدیریت نیست.
وی با اشاره به اینکه اصطلاح «تنش آبی» در ارتباط با سال ها پیش بود، اظهار داشت: ما از مرحله تنش آبی عبور کردیم و هم اکنون به بحران آب رسیدیم.
این استاد دانشگاه تهران در مورد راهکارهای حل این مشکل اظهار داشت: یک اقدام مدیریت بحرانی است که ما در داخل آن قرار گرفتیم که احتیاج به اقدامات فوری در زمان کوتاه دارد. بخش دیگر از اقدامات هم برای اینست که اگر در سال ها بعد با چنین کم بارندگی هایی روبرو شدیم، شدت بحران کم تر باشد.
رشد تهران در ابعاد مختلف؛ یکی از متهمین بحران آب
زهرایی در مورد سیاستگذاری هایی که اگر انجام میشد، شرایط بهتر می بود، اظهار داشت: یکی از اقداماتی که باید انجام می شد این بود که از رشد افقی شهر جلوگیری می کردیم. نباید اجازه می دادیم شهر تا این حد رشد کند. در همین لحظه که در بحران قرار داریم، در منطقه ۲۲ و غرب تهران، کارگاه های ساختمانی هنوز فعال می باشند.
وی اضافه کرد: این منطقه از نظر منابع آبی بسیار فقیر است و هم اکنون مشاهده می نماییم چه تعداد شهر جدید و شهرک های جدید با تراکم جمعیت بسیار بالا اطراف تهران بوجود آمده است. مسئولینی که چنین برنامه ریزی هایی انجام دادند، انتظار داشتند آب مورد نیاز این جمعیت از کجا تهیه شود؟ هم اکنون بیشترین مشکل در تأمین آب تهران در غرب تهران است و این ناشی از توسعه بی رویه تهران است.
فضای سبز تهران تناسبی با کم آبی ندارد
این استاد دانشگاه تهران افزود: فضای سبز شهر تهران هیچ تناسبی با کم آبی تهران ندارد. به این مفهوم نیست که ما نباید فضای سبز در شهر داشته باشیم. ما قانون هوای پاک را در کشور داریم و شهرداری موظف اند سطح فضای سبز را بالا برند ولی چقدر روی این مورد کار کردیم که گونه های گیاهی استفاده شده برای فضای سبز گونه هایی باشند که آب کمی نیاز داشته باشند. به جای آن که از چمن که با اقلیم اروپا متناسب است، استفاده نمائیم. یا حتی چمن کم آب بر استفاده نمی نماییم. سیستم آبیاری فضای سبز را مدرن نکردیم و اغلب مناطق از آبیاری های پاششی، سنتی و دستی استفاده می نماییم. ما می توانستیم دراین خصوص ها اقداماتی انجام دهیم تا تنش آبی کم تر شود.
زهرایی ضمن اشاره به استاندارد نبودن شیرهای ساختمانی اظهار داشت: ما می توانستیم مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان را که ناظر بر استانداردهای تخلیه شیرآلات آب بر و آب پخش است را الزامی نماییم و حداقل استانداردهای تخلیه مطمئن می شدیم ولی هیچ یک از این اقدامات را انجام ندادیم و اجازه دادیم بی شمار کولر آبی با تکنولوژی بسیار قدیمی در شهر های بزرگ نصب شود و شیرآلاتی که استانداردهای داخلی را رعایت نمی کنند در کشور تولید و پخش و نصب شود و اجازه دادیم تهران در جهات مختلف و عمودی و افقی رشد کند. در این شرایط چرا انتظار داریم با مشکل مواجه نشویم؟
این استاد دانشگاه تهران در مورد اقداماتی که نیاز است در کوتاه مدت صورت گیرد، توضیح داد: ما مثل فردی هستیم که خانه اش آتش گرفته است. هم اکنون فرصت پرداختن به علل آتشسوزی و... نیست. باید لیوان آبی که در دست داریم را به روی آتش بریزیم. هم اکنون فرصت صحبت از اینکه کشاورزی چقدر از آب ایران را مصرف می کند یا حکمرانی آب ما مطلوب است یا خیر، نیست. این مباحث قبلا هم مطرح شده و گوش شنوایی برای آن نبوده. کاری که ما هم اکنون باید انجام دهیم اینست که مصارف غیر ضروری آب در تهران را حذف نماییم. تا حد امکان مشارکت مردم را برای صرفه جویی جلب نماییم، اطلاع رسانی دقیق، شفاف و غیر متناقض انجام دهیم و چگونگی مشارکت مردم را شرح دهیم. این هیچ به آن معنا نیست که مردم مسبب این بحران هستند.
کشاورزی واقعاً ۹۰ درصد آب ایران را مصرف می کند؟
وی در مورد مصرف آب در قسمت کشاورزی اظهار داشت: همه اشاره میکنند که ۹۰ درصد آب در قسمت کشاورزی مصرف می شود. کشاورزی مصرف کننده آب است و در این تردیدی نیست. ولی ۹۰ درصد آب در قسمت کشاورزی «مصرف» نمی شود؛ بلکه ۸۵ تا ۹۰ درصد منابع آب توسط بخش کشاورزی «برداشت» می شود. در کشاورزی سنتی که بخش زیادی آب در زمین رها می شود، بخش قابل توجهی از آب به داخل خاک نفوذ پیدا می کند و یا از راه زه آب به رودخانه باز می گردد و این آب مصرف شده نیست. آب مصرف شده آبی است که تبخیر می شود و از دسترس خارج می شود. ازاین رو مصرف کشاورزی بسیار کم تر است ولی با این وجود هنوز کشاورزی نخستین مصرف کننده منابع آبی است.
زهرایی ضمن اشاره به کشاورزی بعنوان تأمین کننده امنیت غذایی اظهار داشت: محصولات کشاورزی توسط ما مصرف می شود و اگر ما شهروندان می خواهیم در کاهش مصرف آب کشاورزی نقش داشته باشیم، نباید در محصولات غذایی اسراف نماییم.
حتی اگر کشاورزی ایران تعطیل شود، مشکل آب تهران حل نخواهد شد
وی با تکیه بر اینکه سیستم تأمین آب خیلی از شهر های بزرگ مثل تهران کاملا منفک از سیستم آب کشاورزی است، افزود: منابع ۵ سدی که آب تهران را تأمین می کنند و آبخوان تهران-شهریار که بخش عمده آن برای تأمین آب فضای سبز و آب آشامیدنی تهران استفاده می شود، استفاده زیادی در کشاورزی ندارند. حتی اگر کشاورزی ایران تعطیل شود، مشکل آب تهران تغییری نخواهد کرد.
به گفته این استاد دانشگاه؛ از امروز تا اواسط پاییز که بارندگی های پاییزه شروع شود و سدها مجدد جان جدیدی بگیرند، ما منبع آب محدودی برای تأمین آب تهران در اختیار داریم و مصرف کننده این آب فقط خود ما هستیم و باید صرفه جویی نماییم تا به منابع آب سال آبی بعد برسیم و گرفتار قطع آب نشویم.
زهرایی در مورد آمار متناقض مصرف آب کولرهای آبی اظهار داشت: هر کولر به اندازه یک فرد پر مصرف آب مصرف می کند. نباید انتظار داشت در این گرما کولرها خاموش شود ولی مواظب نقص فنی کولرها باشید.
پاسخ به ادعای خالی نبودن سدها
وی در مورد ادعایی که برخی در مورد خالی نبودن سدها اظهار داشت: ما سال جاری در پنجمین سال خشکسالی در استان تهران قرار داریم و پس از ۴ سال خشکسالی بارندگی های سال جاری استان تهران نصف متوسط بارندگی های درازمدت بوده است. ازاین رو سدهای ما سالهای قبل هم شرایط نامساعدی داشتند ولی سال جاری سدها بین ۲۲ تا ۶۶ درصد آب کم تری نسبت به همین زمان در سال قبل دارند. در ظاهر انگار آب سد کرج و لتیان مناسب می باشد ولی حجم آب این سدها در مقابل عظمت مصرف آب تهران حجم محدودی است.
این استاد دانشگاه افزود: اگر سد لتیان کامل پر باشد و در یک سناریوی تخیلی بخواهد مصرف روزانه شهر تهران را تنها این سد تأمین کند، ۱۷-۱۸ روز بیشتر دوام نمی آورد. بقیه سدها هم همین صورت است. به این علت سدها نه تنها در سال هایی که گرفتار خشکسالی بودیم، بلکه در سالهای عادی هم تنها نیمی از آب تهران را تأمین می کنند. سال جاری تنها ۴۰ درصد آب تهران از سدها تأمین می شود. ازاین رو نباید انتظار دیدن سد خالی را داشته باشند. اگر روزی سد را خالی دیدید، به تهران برنگردید، چون آن روز تهران دیگر قابل سکونت نیست!
اگر صرفه جویی نشود، امکان دارد ذخایر آب تا اواسط تابستان تمام شود
وی اشاره کرد: تلاشی که شرکت آب و فاضلاب و شرکت آب منطقه ای انجام می دهند، اینست که بتوانند ذخیره سدها را به اواسط پاییز برسانند تا پیش از اینکه بارندگی های سال آبی بعد برسند، ما گرفتار قطعی آب نشویم. اگر شهروندان مشارکت نکنند و بین ۱۵ تا ۲۰ درصد مصرف خویش را کاهش ندهند، بسیار محتمل است ذخیره آب سدها و آبی که از چاه ها تأمین می شود، به اواسط پاییز نرسد.
به گفته رئیس موسسه آب دانشگاه تهران؛ ذخیره محدودی در سدها وجود دارد و باید این ذخیره مدیریت شود به صورتی که این ذخایر تا اوسط مهر و آبان برسد. اگر مدیریت انجام نشود و شهروندان صرفه جویی نکنند، محتمل است که ذخایر آب را اواخر تابستان از دست بدهیم. اگر صرفه جویی محقق شود، می توانیم امیدوار باشیم بدون قطعی آب بتوانیم به اواسط پاییز برسیم.
اقدامات دولت برای تأمین منابع آب بیشتر برای تهران
زهرایی ضمن اشاره به اقدامات دولت برای تأمین منابع آب بیشتر برای تهران اظهار داشت: تلاشهای زیادی در دولت انجام شده که منابع آب بیشتری برای تهران تامین گردد. خط انتقال آب دوم از سد طالقان درحال اجراست که امیدواریم به سرعت وارد مدار شود. تا بخشی از آبی که برای شهر کرج تأمین می شود را از راه خط انتقال آب دوم انجام دهند و خط انتقال آب اول از سد طالقان فقط برای تهران استفاده گردد. این اقدام می تواند منابع آب را تا حدودی افزایش دهد.
وی افزود: تعدادی چاه جدید هم متاسفانه روی آبخوان بیمار و فرتوت تهران حفر شده و امیدوار هستند تا حدودی آب دهی آب زیرزمینی به شبکه آب تهران را افزایش دهد.
استاد دانشگاه تهران اشاره کرد: این ها راهکارهایی هستند برای اینکه از تابستان سال جاری گذر نماییم ولی روی دیگر سکه حفر چاه ها اینست که مقدار آب بیشتری از سهم آیندگان را استفاده می نماییم. به فکر فرونشست نیستیم، به فکر صدمه هایی که به زیرساخت تهران می زند و افت کیفیت آب تهران نیستیم. خط انتقال آب دوم از سد طالقان هم در واقع صادرات مصرف آب تهران به استان قزوین و البرز است.
وی با بیان مخالفت خود با انتقال آب بین حوزه ای برای تأمین آب تهران اظهار داشت: دلیل مخالفت ما اینست که با این کار تنش آبی را به یک منطقه دیگر صادر می نماییم بدون اینکه برای مبدا چاره خاصی داشته باشیم.
تامین منابع جدید آب برای تهران چه مشکلاتی ایجاد می کند؟
زهرایی ضمن اشاره به فرونشست گسترده دشت قزوین و تراکم شدید جمعیت استان البرز اظهار داشت: سال هاست خیلی از شهرک های اطراف استان البرز و تهران با مشکل آب در تابستان روبرو هستند و آب رسانی با تانکر به انجام می رسد. این منطقه پر معضل است و هر انتقال آبی مشکلات بیشتری در آن منطقه به وجود می آورد تا مشکلات تهران کم تر شود. با این وجود خدا را شکر که دولت به ما گوش نداده و این خط لوله می تواند شانس بیشتری به تهران برای گذراندن این دوران بدهد.
بحران آب امروز ناشی از خشکسالی است، کوتاهی مدیریتی انجام نشده
این استاد دانشگاه تصریح کرد: بحران آبی که امروز ما در تهران تجربه می نماییم، فقط و فقط ناشی از خشکسالی و کم بارشی است و ناشی از هیچ گونه کوتاهی مدیریتی و حاکمیتی نیست. در خیلی از شهر های بزرگ جهان در سالهای خشک و شرایط حدی که ما در چند سال قبل تجربه کردیم، چنین فضایی اتفاق می افتد و در آن جا هم نظام حکمرانی از مردم خواهش می کند در مدیریت مصرف آب کم کاری کنند و کم تر مصرف کنند.
وی افزود: من خواهش می کنم که انگشت افترا را بسمت هیچ کس نگیریم. باران باید می بارید و نباریده است. ما شهروندان حالا هیچ کاری نباید انجام دهیم جز اینکه اندکی در مصرف آب صرفه جویی نماییم. زحمت زیادی لازم نیست و اگر ۱۵ تا ۲۰ درصد صرفه جویی نماییم می توانیم از تابستان عبور نماییم.
به گفته زهرایی؛ آماری که این هفته در شرکت آب و فاضلاب ثبت شده نشان داده است که مردم مشارکت را آغاز کرده اند و مصرف آب کم تر شده ولی هنوز کافی نیست.
بارورسازی ابرها درحال انجام است
وی در مورد امکان بارورسازی ابرها اظهار داشت: سال هاست این مورد در ایران مطرح است و مراکز مختلفی درگیر این فعالیت شدند و به صورت مستمر فعالیتهای باروری ابرها با انواع و اقسام تکنولوژی ها در حال انجام می باشد.
منبع: goopa.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب