جهش ۱۳۰ میلیارد تومانی در نوآوری و بازار با دفاع از ۳۰۰ طرح پیشرو
گوپا: ستاد توسعه فناوری های نانو و میکرو در سال 1403، با اختصاص 1300 میلیاردریال (130 میلیارد تومان)، بیشتر از 300 طرح نوآورانه را در هشت حوزه کلیدی حمایت کرد.
به گزارش گوپا به نقل از معاونت علمی، نانوداروهای ضدسرطان و کاتالیست های صنعتی همچون این طرح ها بودند که حمایت شدند تا سطح بلوغ فناوری و سهم بازار محصولات نانویی را به صورت قابل ملاحظه ای ارتقا دهد.
این اقدامات در چارچوب هشت برنامه جامع، با هدف ارتقاء سطح بلوغ فناوری و گسترش بازار محصولات نانویی صورت گرفته است. دفاع از هشت دسته محصول کلیدی با اثرات چشم گیر اقتصادی و اجتماعی، همچون «نانوداروی ضدسرطان»، «نانوکاتالیست های حیاتی در صنایع نفت و پتروشیمی»، «نانوکاتالیست های مورد استفاده در خودرو»، «نانوفیلترهای پیشرفته برای نیروگاه ها و صنایع»، «سامانه های نانوحباب»، «عایق های حرارتی آیروژل سیلیکاتی»، «آجرهای نسوز با کاربرد در نیروگاه ها و کود اوره آهسته رهش» در اولویت این برنامه ها قرار داشت.
علاوه بر این، ستاد در جهت تقویت جایگاه ایران در زمینه جهانی، از اجرای طرح توسعه هفت محصول نانو با خصوصیت های منحصربه فرد و نوآوری جهانی حمایت کرده است. این محصولات شامل «نانوجاذب گرانولی حذف آرسنیک از آب»، «ماده مؤثره رادیوداروی (99mTC) Tilmanocept»، «فناوری های فراصوت متمرکز و نانوحباب»، «بازدارنده و پایدارکننده هیبریدی جهت تثبیت سازندهای حساس به آب (شیل) »، «ابرباتری اسید-سرب»، «الکترولیت جامد پلیمری باتری های لیتیومی» و «دستگاه تولید میکرونیدل به شکل خودکار و پیوسته» است.
همینطور در حوزه استانداردسازی، کوشش های گسترده ای صورت گرفته است؛ تدوین ۱۸ استاندارد ملی فناوری نانو و تصویب آنها توسط سازمان ملی استاندارد، در کنار راهبری تدوین سه استاندارد بین المللی نانو و ارسال رسمی پیشنهاد تدوین سه استاندارد دیگر به کمیته بین المللی استانداردسازی فناوری نانو (ISO/TC229)، نشان از نقش فعال و پیشرو ایران در تعریف و تبیین معیارهای جهانی این فناوری دارد.
در جهت تضمین کیفیت محصولات نیز، ۷۶۹ محصول نانو مورد ارزیابی فنی، پایش و نظارت دقیق قرار گرفتند که منجر به اعطای گواهینامه نانومقیاس به ۱۵۵ محصول شد. این فرایند، اطمینان از کیفیت و کارآمدی محصولات نانویی را تضمین می نماید.
بررسی روند کارها در مقایسه با سالهای گذشته، گواه پویایی فزاینده زیست بوم نانوفناوری ایران است. حجم بازار فناوری نانوی ایران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال پیش از آن، با رشد ۱۰۲ درصدی به رقم ۶۱۸.۸۹۰ میلیاردریال (معادل تقریبی ۶۲ هزار میلیارد تومان) رسید. این میانگین رشد سالانه که در چهار سال منتهی به ۱۴۰۲ به ۵۵.۶ درصد رسیده، فراتر از نرخ تورم بوده و نشان دهنده استقامت و ظرفیت بالای این صنعت در کشور است. علاوه بر این، میزان صادرات محصولات نانو در سال ۱۴۰۲ هم نسبت به سال قبل افزایشی بیشتر از ۱۰۰ درصدی را تجربه کرده است.
همینطور حجم بازار حدود ۶۲ هزار میلیارد تومانی محصولات نانوساخت ایران در سال ۱۴۰۲ و رسیدن حجم صادرات این محصولات به ۱۱۴.۵ میلیون دلار در همان سال، به وضوح موفقیت های کسب شده را نشان میدهد. هم اکنون، سهم صادرات ۲.۹ درصدی از کل حجم بازار فناوری نانو ایران، حکایت کننده از ظرفیتهای بالای کشور در رقابتهای بین المللی است.
محصولات نانوی ایران به ۵۰ کشور جهان صادر می شوند که در این بین، عراق، سوریه و هند به ترتیب رتبه های اول تا سوم را از نظر ارزش صادرات به خود اختصاص داده اند. در زمینه جهانی نیز، ایران حضوری پررنگ دارد؛ سهم ۱۹ درصدی اختراعات نانوی ایران (۲۰ اختراع) از کل اختراعات کشور در ادارات ثبت اختراع USPTO و EPO در سال ۲۰۲۴، و نمایه شدن 10.860 مقاله در رابطه با فناوری نانو در پایگاه WoS توسط پژوهشگران ایرانی که ایران را در رتبه ششم جهان در سال ۲۰۲۴ قرار داده است، از این جمله اند. همچنین، سهم ۳۲ درصدی مقالات نانوی ایران در همکاریهای مشترک با سایر کشورها، بر لزوم همکاریهای بین المللی در پیشبرد علم و فناوری در این زمینه تاکید می کند.
«توسعه پایدار و کاهش وابستگی» اولویت ها و برنامه های آتی ستاد توسعه فناوری های نانو و میکرو با نگاهی به آینده، برنامه های راهبردی و بلندپروازانه ای را در دستور کار دارد که برای توسعه ی پایدار، کاهش وابستگی و ایجاد ارزش افزوده حداکثری طراحی شده اند. یکی از اولویت های اصلی، توسعه و تولید ۲۷ داروی پیشرفته بر پایه ۹ پلت فرم نوین دارویی است. این اقدام نه تنها به خودکفایی کشور در تولید داروهای راهبردی کمک می نماید، بلکه می تواند از ارزبری سالانه یک میلیارد دلاری در صورت واردات این داروها جلوگیری کرده و با هزینه ای حدود یک دهم واردات، آنها را در دسترس قرار دهد. در صنایع پتروپالایشگاهی هم توسعه و تولید سه نانوکاتالیست حیاتی پالادیوم، مراکس و زیگلر-ناتا با هدف ایجاد ارزش بازار معادل ۲۵ میلیون دلار دنبال می شود.
علاوه بر این، برنامه های گسترده ای برای بهینه سازی مصرف آب و انرژی با بهره بردن از فناوری نانوحباب در صنایع مختلف در دست اقدام است. این برنامه ها اهداف مهمی را دنبال می کنند؛ همچون آنها میتوان به افزایش ۱۲ درصدی راندمان تولید و هدف گذاری برای افزایش ۳۰ هزار تن محصولات گلخانه ای در کشور با هزینه ای معادل یک هشتم ساخت گلخانه های جدید، اشاره نمود. همچنین، هدف گذاری برای متراکم سازی و افزایش دو برابری راندمان تولید و افزایش ۵۰ هزار تنی ظرفیت پرورش ماهیان سردآبی در کشور با هزینه ای معادل یک هفتم ساخت استخرهای پرورش ماهی جدید، از دیگر برنامه های مهم می باشد. سرانجام، با هدف افزایش سلامت آب شرب، صیانت از محیط زیست و پیشگیری از ورود پساب های آلوده، کاهش مصرف مواد شیمیایی ضدعفونی کننده و افزایش ظرفیت و راندمان تصفیه خانه ها، فناوری نانوحباب نقش محوری ایفا خواهد نمود.
به طور خلاصه دفاع از هشت دسته محصول کلیدی با اثرات چشمگیر اقتصادی و اجتماعی، همچون نانوداروی ضدسرطان، نانوکاتالیست های حیاتی در صنایع نفت و پتروشیمی، نانوکاتالیست های مورد استفاده در خودرو، نانوفیلترهای پیشرفته برای نیروگاه ها و صنایع، سیستم های نانوحباب، عایق های حرارتی آیروژل سیلیکاتی، آجرهای نسوز با کاربرد در نیروگاه ها و کود اوره آهسته رهش در اولویت این برنامه ها قرار داشت. همچنین در حوزه استانداردسازی، کوشش های گسترده ای انجام شده است؛ تدوین ۱۸ استاندارد ملی فناوری نانو و تصویب آنها توسط سازمان ملی استاندارد، در کنار راهبری تدوین سه استاندارد بین المللی نانو و ارسال رسمی پیشنهاد تدوین سه استاندارد دیگر به کمیته بین المللی استانداردسازی فناوری نانو (ISO/TC229)، نشان از نقش فعال و پیشرو ایران در تعریف و تبیین معیارهای جهانی این فناوری دارد. توسعه پایدار و کاهش وابستگی اولویت ها و برنامه های آتی ستاد توسعه فناوری های نانو و میکرو با نگاهی به آینده، برنامه های راهبردی و بلندپروازانه ای را در دستور کار دارد که برای توسعه‌ی پایدار، کاهش وابستگی و ایجاد ارزش افزوده حداکثری طراحی شده اند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب