صرفه جویی ۳۶۰ میلیون دلاری با تولید ۴۵ محصول نانوکاتالیست ایرانی
گوپا: صرفه جویی ارزی ناشی از تولید نانوکاتالیست ها در داخل کشور تا حالا به رقمی بیش از ۳۶۰ میلیون دلار رسیده است؛ رقمی که بیان کننده نقش راهبردی نانوکاتالیست ها در اقتصاد انرژی ایران است.
به گزارش گوپا به نقل از مهر، ایران با اتکا به توان فناورانه داخلی و تولید نانوکاتالیست های پیشرفته، موفق شده است گام بلندی در راه صادرات محصولات دانش بنیان بردارد. بر مبنای جدیدترین آمار، پارسال صادرات نانوکاتالیست های ایرانی به ارزش ۱۲ میلیون دلار به کشورهایی همچون عراق، ترکیه، روسیه و ونزوئلا انجام شد؛ موفقیتی که نشان دهنده جایگاه رو به رشد ایران در بازار جهانی این محصولات است. نانوکاتالیست ها که نقشی کلیدی در صنایع نفت و پتروشیمی ایفا می کنند، حالا نه فقط نیاز داخلی کشور را تا حد زیادی تأمین کرده اند، بلکه توانسته اند بازارهای خارجی را هم جذب کنند. این روند علاوه بر افزایش درآمد ارزی، به ارتقاء برند ایران در حوزه فناوری های راهبردی کمک کرده است. صادرات این محصولات، در کنار صرفه جویی ۳۶۰ میلیون دلاری از محل کاهش واردات، نشان داده است که نانوکاتالیست های ایرانی توانسته اند همزمان به دو هدف اصلی کشور یعنی خودکفایی و حضور در بازارهای بین المللی پاسخ دهند.
در سالیان اخیر، نانوکاتالیست ها به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای فناورانه برای افزایش راندمان در صنایع نفت و پتروشیمی مورد توجه قرار گرفته اند. ایران هم با اتکا به توان داخلی و سرمایه گذاری هدفمند در عرصه فناوری های پیشرفته، توانسته است به جایگاهی مهم در این حوزه برسد. دستاوردهای اخیر در حوزه تولید و به کارگیری نانوکاتالیست ها نه فقط منجر به افزایش تولید و صادرات شده، بلکه صرفه جویی ارزی قابل توجهی را هم به دنبال داشته است.
بر اساس جدیدترین آمار، حجم فروش نانوکاتالیست های ایرانی پارسال به ۱۱۴ هزار و ۶۰۰ میلیاردریال رسیده است. علاوه بر آن، صادرات این محصولات به کشورهای عراق، ترکیه، روسیه و ونزوئلا با ارزشی معادل ۱۲ میلیون دلار انجام گرفته و سهم ایران در بازارهای بین المللی را تقویت کرده است. این ارقام نشان داده است که فناوری نانو در قسمت کاتالیست، توانسته از مرحله آزمایشگاهی فراتر رود و به یک محصول راهبردی برای کشور تبدیل گردد.
یکی از مهم ترین نتایج توسعه نانوکاتالیست های ایرانی، کاهش نیاز به واردات و بنابراین صرفه جویی ارزی بوده است. برآوردها نشان داده است که تنها در سالجاری، با تولید داخلی و کاهش واردات، حدود ۷۵ میلیون دلار صرفه جویی در واردات بنزین محقق شده است. در مجموع، صرفه جویی ارزی ناشی از تأمین این محصولات در داخل کشور تابحال به رقمی بالغ بر ۳۶۰ میلیون دلار رسیده است؛ رقمی که مبین نقش راهبردی نانوکاتالیست ها در اقتصاد انرژی ایران است.
تا به امروز، بیشتر از ۴۵ محصول متنوع از انواع نانوکاتالیست ها توسط ۱۱ شرکت داخلی تولید و به بازار عرضه شده اند. این محصولات حالا در قلب پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی کشور به کار گرفته می شوند و توانسته اند نیاز کشور به کاتالیست های وارداتی را به حداقل برسانند.
کاربرد نانوکاتالیست های ایرانی علاوه بر منافع اقتصادی، آثار مهمی بر امنیت انرژی کشور هم داشته است. با بومی سازی این محصولات، وابستگی صنایع نفت و پتروشیمی به واردات کاتالیست های خارجی کم شده و این امر به مفهوم ارتقاء اقتدار اقتصادی و افزایش تاب آوری صنعت در مقابل تحریم ها و محدودیت های خارجی است. از طرف دیگر، افزایش راندمان در واحدهای پالایشی و پتروشیمی به کاهش کمبود انرژی در کشور هم کمک کرده و گامی مهم در جهت بهبود تراز تولید و مصرف انرژی شمرده می شود.
یکی از برجسته ترین نمونه های موفقیت در این عرصه، به کارگیری کاتالیست واحد RCD ساخت شرکت «اکسیر نوین فرایند آسیا» در پالایشگاه شازند اراک است. این کاتالیست در اوایل سال ۱۴۰۳ جایگزین نمونه خارجی شد و عملکردی فراتر از انتظار نشان داد. بررسی ها از آن حکایت می کند که کاتالیست ایرانی توانسته ۴۰ درصد عملکرد بهتر نسبت به نمونه وارداتی عرضه نماید و با طول عمر بیشتر، راندمان واحد پالایشی را بشکل قابل ملاحظه ای افزایش دهد.
نتایج این جایگزینی تنها به بهبود عملکرد محدود نبوده، بلکه صرفه جویی قابل ملاحظه ای هم به دنبال داشته است. در همین پروژه، استفاده از کاتالیست ایرانی باعث صرفه جویی ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین شد؛ رقمی که معادل ۷۵ میلیون دلار کاهش هزینه واردات بنزین است. این موفقیت یکی از بزرگ ترین پروژه های جایگزینی سال در صنعت پالایشگاهی کشور به حساب می آید و نشان داده است که تولید داخل نه فقط از نظر کیفیت، بلکه از نظر اقتصادی هم برتری دارد.
امروز قشر بزرگی از پالایشگاه ها و پتروشیمی های کشور از نانوکاتالیست های ایرانی بهره می برند. پالایشگاه های تهران، آبادان، تبریز، اصفهان و اراک همچون مصرف کنندگان اصلی این محصولات هستند. همینطور پتروشیمی های بزرگ کارون و بندرامام هم به جمع مشتریان این فناوری پیوسته اند. این گستره مصرف کنندگان نشان داده است که اعتماد به محصولات داخلی در بالاترین سطوح صنعت نفت و پتروشیمی شکل گرفته و نهادینه شده است.
با توجه به موفقیت های به دست آمده، چشم انداز توسعه نانوکاتالیست ها در کشور بسیار روشن است. افزایش سرمایه گذاری در پژوهش و توسعه، گسترش بازارهای صادراتی و تداوم حمایت های دولتی می تواند جایگاه ایران را به عنوان یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی کاتالیست تثبیت کند. اگر روند کنونی ادامه یابد، می توان انتظار داشت که در سال های آتی نه فقط نیاز داخلی به صورت کامل بوسیله تولید بومی تأمین شود، بلکه صادرات نانوکاتالیست های ایرانی هم به یکی از منابع مهم درآمد ارزی کشور تبدیل گردد. به اجمال، از جانب دیگر، افزایش راندمان در واحدهای پالایشی و پتروشیمی به کاهش کمبود انرژی در کشور هم کمک کرده و قدمی مهم در راستای بهبود تراز تولید و مصرف انرژی شمرده می شود. در همین پروژه، استفاده از کاتالیست ایرانی موجب صرفه جویی ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین شد؛ رقمی که معادل ۷۵ میلیون دلار کاهش هزینه واردات بنزین است. این موفقیت یکی از بزرگ ترین پروژه های جایگزینی سال در صنعت پالایشگاهی کشور بشمار می رود و نشان داده است که تولید داخل نه فقط از نظر کیفیت، بلکه از نظر اقتصادی هم برتری دارد.
منبع: گوپا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب