کاهش چربی خون با کمک ویرایش ژن برای بار اول
گوپا: در یک آزمایش جهانی، دانشمندان از یک ویرایش ژن کریسپر (CRISPR) برای خاموش کردن ژن «ترمز چربی» کبد استفاده کردند و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و تری گلیسیرید مقاوم را در بیمارانی که سطح کلسترول آنها با درمان های استاندارد تغییر نمی کرد، کاهش دادند.
به گزارش گوپا به نقل از ایسنا، ژن پروتئین شبه آنژیوپویتین ۳ (ANGPTL3) یک ترمز چربی کبد است و به بدن می گوید که پاکسازی چربی هایی مانند لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول بد و تری گلیسیرید را از خون کاهش دهند. تعدادی از افراد با جهشی متولد می شوند که این ترمز را خاموش می کند و این لیپیدها را بطور غیرمعمول پایین می آورد.
به نقل از نیواطلس، دانشمندان بیمارستان قلب ویکتوریا و مؤسسه قلب ویکتوریا با همکاری دانشگاه موناش، نخستین آزمایش بالینی روی انسان را در مورد یک ژن درمانی پیشرفته انجام داده اند که این بیماری را در افراد دچار اختلالات لیپیدی صعب العلاج شبیه سازی می کند.
پروفسور استفن نیکولز، مدیر بیمارستان قلب ویکتوریا و مؤسسه قلب ویکتوریا، محقق اصلی این آزمایش می گوید: بهترین راه برای درمان بیماری قلبی که علت اصلی مرگ و میر مردان و زنان در سرتاسر جهان است، پیش گیری از آنست. فناوری ویرایش ژن مرز جدیدی در درمان پزشکی است.
ژن پروتئین شبه آنژیوپویتین ۳، دستورالعمل هایی برای ساخت این پروتئین ارائه می کند که تقریباً بطور کامل در کبد تولید و در جریان خون آزاد می شود. در خون، یک آنزیم کلیدی به نام لیپوپروتئین لیپاز (LPL) روی دیواره رگ های خونی قرار دارد و تری گلیسیریدها را تجزیه می کند تا بافت ها بتوانند از چربی استفاده یا آنرا ذخیره کنند. این ژن با مهار این آنزیم عمل می کند. همین طور آنزیم دیگری به نام لیپاز اندوتلیال را مهار می کند که به بازسازی کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول خوب کمک کننده است. بنابراین، هنگامی که پروتئین شبه آنژیوپویتین ۳ فعال است، چربی و کلسترول با سرعت کمتری پاکسازی می شوند، سطح خون تمایل به بالاتر رفتن دارد و تری گلیسیرید و کلسترول بد بالا می روند.
برای افرادی که با جهش های از دست دادن عملکرد در پروتئین شبه آنژیوپویتین ۳ متولد می شوند، این ژن به درستی یا اصلا کار نمی نماید. این افراد سطح تری گلیسیرید، کلسترول بد و کلسترول خوب غیرمعمول پایینی دارند، وضعیتی که به آن هیپولیپیدمی ترکیبی خانوادگی می گویند. همین طور چنین پیداست که خطر مبتلاشدن به بیماریهای قلبی عروقی در آنها کمتر است. بنابراین، کاهش یا غیرفعال کردن پروتئین شبه آنژیوپویتین ۳ از دیدگاه بیماری قلبی، حداقل از نظر لیپیدها، محافظت کننده است. ترکیب CTX310، یک درمان جدید ویرایش ژن، اساسا برای شبیه سازی این حالت ژنتیکی در افرادی طراحی شده است که لیپیدهای آنها باوجود درمان های استاندارد، سرسختانه بالا باقی می مانند.
۱۵ فرد بزرگسال در این آزمایش شرکت کردند؛ همه آنها باوجود درمان، چربی خون بالایی داشتند. به هر فرد یک تزریق داخل وریدی (IV) از CTX310 با دوزهای مختلف، از ۰.۱ تا ۰.۸ میلی گرم بر کیلوگرم، داده شد. ظرف حدود دو هفته بعد از تزریق، کلسترول بد و تری گلیسیرید شرکت کنندگان آغاز به کاهش کرد.
بعد از ۶۰ روز، بالاترین دوز موجب کاهش حدود ۵۰ درصد در کلسترول بد و حدود ۵۵ درصد در تری گلیسیرید شد. در طول کل آزمایش فاز ۱، داده های بعدی از کل گروه، حداکثر کاهش حدود ۸۰ درصد یا بیشتر را در هر دو کلسترول بد و تری گلیسیرید در دوزهای بالاتر نشان داد.
اثرات حداقل ۶۰ روز دوام داشتند که اساسا مدت زمان پیگیری رسمی برای این مجموعه داده های اولیه است. عوارض جانبی گزارش شده خفیف و کوتاه مدت بودند و شامل مواردی مانند علایم شبه آنفلوانزا می شدند. تا حالا هیچ نگرانی جدی در مورد ایمنی مطرح نشده است، بااینکه شرکت کنندگان به مدت ۱۵ سال پیگیری خواهند شد که برای ویرایش ژن درون تنی استاندارد است.
این کارآزمایی بالینی به چند دلیل اهمیت زیادی دارد. اول این که کریسپر که تا حالا عمدتاً برای بیماریهای ژنتیکی نادر و شدید مانند کم خونی داسی شکل استفاده می شده است را با درمان عوامل خطر قلبی عروقی مانند کلسترول بالا و تری گلیسیرید، وارد قلمرو شیوع انبوه می کند. دوم، این یک درمان تک مرحله ای است که مستقیما به مشکل عظیم دنیای واقعی افرادی که به استاتین ها یا داروهای کاهش دهنده چربی یا تزریقات در طولانی مدت پایبند نیستند، می پردازد. سوم، بیشتر داروهای فعلی در پایین آوردن یکی از موارد کلسترول بد یا تری گلیسیرید بهتر هستند، نه هر دو با هم.
منبع: goopa.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب